DAO là gì? DAO hoạt động như thế nào ?

DAO giúp các thành viên dễ dàng tiếp cận, kiểm chứng và tham gia vào các quyết định của tổ chức. DAO đang ngày càng phát triển và mở rộng trong nhiều lĩnh vực.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu:

✅DAO là gì?
✅DAO hoạt động như thế nào?
✅Các đặc điểm của DAO
✅Cách tham gia DAO
✅Một số DAO bạn có thể quan tâm

1. DAO là gì?

DAO là một tổ chức được thiết kế để tự động hóa và phi tập trung. Nó hoạt động như một hình thức của quỹ đầu tư mạo hiểm, dựa trên mã nguồn mở và không có cấu trúc quản lý hoặc ban giám đốc điển hình. Để được phân cấp hoàn toàn, DAO không bị ảnh hưởng với bất kỳ quốc gia cụ thể nào, mặc dù nó đã sử dụng mạng ethereum.

Phi tập trung – Decentralized

Điểm đầu tiên và có thể là quan trọng nhất của một DAO là phi tập trung. Điều này có nghĩa là không có một cá nhân riêng lẻ hay một tổ chức nào có thể kiểm soát tổ chức hoặc có thể ra lệnh cho các thành viên trong tổ chức đó.

Tự trị – Autonomous

Khía cạnh khác của DAO cũng như thiết yếu ngang với yếu tố phi tập trung là tính tự trị. Tổ chức phi tập trung theo lý thuyết không phải là một hệ sinh thái khép kín mà sẽ phải chịu ảnh hưởng từ bên ngoài trong việc gây quỹ và các hỗ trợ khác.

Có tổ chức – Organization

Cuối cùng, một DAO cần phải được tổ chức. Một dự án mã nguồn mở có thể sẽ phi tập trung nếu bất cứ ai cũng có thể sử dụng hoặc dựa vào các dịch vụ của dự án, và một số dự án phi tập trung thậm chí có thể cung cấp tài chính nội bộ cho những người cùng tham gia.

Tuy nhiên, để đủ điều kiện như một DAO, một dự án cần phải có một số cấu trúc tổ chức cho phép cả nhóm cùng hợp nhất và đưa ra các quyết định thống nhất về chiều hướng của mạng lưới.

2. DAO hoạt động như thế nào?

Các quy tắc của DAO được thiết lập bởi một nhóm cốt lõi gồm các thành viên cộng đồng thông qua việc sử dụng các smart contract. Các smart contract đặt ra khung nền tảng mà DAO sẽ vận hành. Chúng rất dễ thấy, có thể xác minh và có thể kiểm tra công khai để bất kỳ thành viên tiềm năng nào cũng có thể hiểu đầy đủ về cách thức hoạt động của giao thức ở mỗi bước.

Sau khi các quy tắc này được viết chính thức trên blockchain, bước tiếp theo là xoay quanh việc tài trợ: DAO cần tìm ra cách nhận tài trợ và cách trao quyền quản trị.

Điều này thường đạt được thông qua việc phát hành token, theo đó giao thức bán mã thông báo để gây quỹ và lấp đầy kho bạc DAO.

Đổi lại tiền pháp định (fiat) của họ, chủ sở hữu token được trao một số quyền biểu quyết nhất định, thường tỷ lệ thuận với tỷ lệ hold của họ. Sau khi được tài trợ, DAO đã sẵn sàng để triển khai.

Tại thời điểm này, một khi mã token được đưa vào DAO, nó không còn có thể được thay đổi bằng bất kỳ phương tiện nào khác ngoài sự đồng thuận đạt được thông qua biểu quyết của thành viên. Đó là, không có cơ quan đặc biệt nào có thể sửa đổi các quy tắc của DAO, điều đó hoàn toàn phụ thuộc vào quyết định của cộng đồng những người nắm giữ token.

3. Các đặc điểm của DAO

Ưu điểm của DAO

Bản thân khái niệm của DAO vô cùng thú vị, vì nó cố gắng giải quyết mọi thứ mà bị coi là ‘sai sót’ trong cách các tổ chức hiện đại hoạt động. Một DAO với cấu trúc hoàn hảo mang đến cho mọi nhà đầu tư một cơ hội để định hình tổ chức. Ở đó không có cấu trúc phân cấp, có nghĩa là mọi ý tưởng sáng tạo đều có thể được đưa ra bởi bất kỳ ai và được xem xét bởi toàn bộ tổ chức. Một bộ quy tắc được viết sẵn mà mọi nhà đầu tư đều biết trước khi tham gia tổ chức, cũng như hệ thống bỏ phiếu không có chỗ cho sự bất đồng.

Hơn nữa, vì việc đưa ra một đề xuất và bỏ phiếu cho nó đòi hỏi một nhà đầu tư phải bỏ ra một số tiền nhất định, nó thúc đẩy họ đánh giá các quyết định của họ và không lãng phí thời gian vào các giải pháp không hiệu quả. Cuối cùng, như tất cả các quy tắc, cũng như mọi giao dịch tài chính, được ghi lại trong Blockchain, có sẵn để được xem xét bởi bất kỳ ai, DAO hoàn toàn minh bạch. Mọi người tham gia đều giúp quyết định về cách chi tiêu tiền và họ có thể theo dõi cách chi tiêu của những khoản tiền đó.

Nhược điểm của DAO

DAO là một công nghệ cực kỳ mới mẻ, và ở một mức độ nào đó, nó là một công nghệ mang tính cách mạng. Đương nhiên, các dự án như thế này sẽ thu hút rất nhiều lời chỉ trích. Chẳng hạn, MIT Technology Review coi ý tưởng giao phó số đông với các quyết định tài chính quan trọng là một quyết định tồi tệ, và là một quyết định không có khả năng mang lại bất kỳ lợi nhuận nào. Trong bài viết của họ, họ nói rằng nhiều thứ trên thế giới sẽ phải thay đổi để các dự án liên quan đến DAO thành công ở bất kỳ quy mô nào.

Ngoài một quan điểm khá bảo thủ rằng số đông không thể được giao phó các khoản đầu tư, còn có những lo ngại khác xung quanh DAO. Vấn đề cấp bách nhất, đặc biệt là sau vụ hack DAO, chính là vấn đề bảo mật và nó được kết nối với nguyên tắc “code không thể ngăn chặn được”. Trong cuộc tấn công, các nhà quan sát và nhà đầu tư đã theo dõi một cách bất lực khi tiền bị rút ra khỏi The DAO, nhưng họ không thể làm bất cứ điều gì, vì kẻ tấn công về mặt kỹ thuật tuân theo các quy tắc. Tất nhiên, các cuộc tấn công như vậy có thể tránh được nếu code được cấu tạo tốt và không có lỗi.

Cuối cùng, để các công ty khởi nghiệp hoạt động như DAO có thể tiến hành kinh doanh bên ngoài mạng Blockchain và giao tiếp với một thế giới vật chất của các công cụ tài chính và sở hữu trí tuệ, cần phải có một khuôn khổ pháp lý. Sự không chắc chắn về mặt pháp lý là một vấn đề đang gây khó chịu cho thế giới tiền mã hóa do công nghệ bên trong nó quá mới và hoàn toàn khác biệt, nhưng giải pháp dường như chỉ là vấn đề thời gian.

4. Cách tham gia

Khi bạn đã tìm thấy một dự án tiềm năng, có một số cách khác nhau để tham gia trực tiếp. Điều quan trọng cần lưu ý là không phải tất cả các DAO đều hoạt động với cùng một mục đích nên bước đầu tiên là tìm ra chức năng cốt lõi của từng DAO. Đối với các DAO tập trung vào quản trị kỹ thuật, điều quan trọng là phải hiểu loại quyền biểu quyết nào được cấp cho chủ sở hữu token và loại đề xuất nào đang bị đe dọa.

Trong một số trường hợp, chẳng hạn như Uniswap, với các holder token có thể bỏ phiếu về việc phân phối một phần phí mà giao thức thu giữa họ. Trong các giao thức khác như Compound chủ sở hữu token có thể bỏ phiếu về việc phân phối các khoản phí giao thức này để sửa lỗi và nâng cấp hệ thống.

Cách tiếp cận này cũng cho phép những người làm việc tự do và những người thường quan tâm đến dự án có thể tham gia đặc biệt và nhận tiền công cho công việc của họ thông qua các dự án được tài trợ bởi DAO (DAO thường xuyên đăng các loại dự án đặc biệt này trên máy chủ Discord của họ).

Đối với các DAO khác, trọng tâm không phải là quản trị đối với các khía cạnh kỹ thuật của giao thức, mà là tập trung và phân bổ ngân quỹ.

Chẳng hạn, SharkDAO tồn tại chủ yếu để tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổng hợp tiền của các chủ sở hữu token riêng lẻ như một phương tiện để có được các NFT hiếm mà nếu không thì sẽ quá đắt đối với người bình thường (trong trường hợp này, mục tiêu là để có được Nouns, có thể bán với giá hơn 250.000 đô). Cách tiếp cận này mang đến những cơ hội mới cho các cá nhân để tận dụng sức mạnh của một nhóm tài sản tập thể.

Một trong những điểm mấu chốt ở đây là tính minh bạch trong DAO. Các chi tiết của từng đề xuất đều có sẵn, lịch sử bỏ phiếu được ghi lại liên tục và thậm chí có thể quan sát được hồ sơ bỏ phiếu của những người nắm giữ mã thông báo cụ thể.

DAO thường kêu gọi cộng đồng xây dựng các ý tưởng thú vị thông qua các dự án được tài trợ và các cá nhân có đầu óc kinh doanh có thể tự do gửi đề xuất để giúp dẫn dắt sự phát triển của một giao thức trong tương lai.

Mức độ tham gia DAO khác nhau. Bạn có thể chọn hoán đổi thành token quản trị và chú ý đến các phiếu bầu Snapshot, bạn có thể tham gia DAO’s Discord và tham gia các dự án thực tế mà bạn được đền bù cho sự đóng góp của mình, bạn thậm chí có thể đầu tư vào các DAO quan tâm bằng cách kết nối mạng tại các hội nghị. Bạn chọn mức độ tham gia mà bạn muốn.

5. Các ví dụ về DAO

Về cơ bản, bất kỳ tổ chức tự trị nào có hệ thống quản trị và ngân sách phi tập trung đều có thể được gọi là DAO. Điều này làm cho tất cả các mạng lưới tiền mã hóa phi tập trung trở thành một DAO, đặc biệt là xem xét giai đoạn gây quỹ cộng đồng ban đầu trước khi ra mắt chính thức. Dưới đây là danh sách một số DAO thành công và nổi tiếng nhất.

Dash – Một loại tiền mã hóa mã mở nguồn mở và có tính chất ngang hàng, cung cấp các khoản thanh toán tức thời và giao dịch riêng tư.
Digix Global – Tiêu chuẩn vàng trong lĩnh vực tài sản kỹ thuật số ngang hàng. Mỗi token Digix Gold đại diện cho 1 gram vàng tiêu chuẩn LMBA và được bảo mật trong kho của Safehouse.
BitShares– Một sàn giao dịch tiền mã hóa phi tập trung, tự quảng cáo là một sàn giao dịch nhanh và linh hoạt, cung cấp sự tự do của tiền mã hóa kết hợp với sự ổn định của đồng đô la.
DAOhaus: DAOhaus là một nền tảng no-code để launching và chạy DAO. Nó được sở hữu và điều hành bởi cộng đồng. Nếu bạn quan tâm đến việc bắt đầu DAO của riêng mình hoặc khám phá phong cảnh sôi động, thì không cần tìm đâu xa.
MakerDAO: Nếu bạn muốn đóng góp cho giao thức giới thiệu stablecoin không thiên vị đầu tiên trên thế giới, DAI, thì bạn có thể tham gia quản trị bằng cách bỏ phiếu cho các thay đổi đối với giao thức Maker.
RaidGuild: DAO dựa trên dịch vụ này bắt nguồn từ mạng MetaCartel và đã ăn sâu vào thế giới Web3. Nếu bạn đang muốn cống hiến các kỹ năng thiết kế, tiếp thị hoặc nhà phát triển của mình cho bang hội, thì họ đang tìm kiếm những tài năng chất lượng để tiếp tục tiêu diệt những con quỷ sản phẩm.
Proof Of Humanity: Cơ quan đăng ký con người chống sybil này sử dụng xác minh xã hội và tòa án của Kleros để phân phối token Universal Basic Income (UBI) cho những người đã xác minh on-chain.
Opolis: Hợp tác xã việc làm kỹ thuật số do thành viên sở hữu này cung cấp các lợi ích và dịch vụ chung cho người lao động độc lập.
BanklessDAO: Quan tâm đến việc truyền bá từ Web3 và giáo dục quần chúng thông qua nội dung? DAO tập trung vào phương tiện truyền thông này có thể khiến bạn quan tâm.
MolochDAO: Phần thưởng OG DAO này tài trợ để thúc đẩy hệ sinh thái Ethereum.